شیخ الطائفه محمدبن حسن طوسی، معروف به شیخ طوسی در رمضان سال 385هـ.ق دیده به جهان گشود.(1) در اینکه وی از مردم روستای طوس، طابران یا نوغان؛ یعنی مشهد کنونی یا از دیگر روستاهای اطراف طوس بوده، اختلاف نظر است. از آنجا که او در الفهرست و دیگر کتابهایش خود را طوسی خوانده و نجاشی از دانشمندان هم عصر او نیز در کتابهای رجالی خود وی را طوسی نامیده است ما نیز او را طوسی می دانیم از ظواهر امر چنین برمی آید که او هم در همان طوس به دنیا آمده است.(2)گفتنی است در آن زمان، ساکنان منطقه خراسان و طوس مانند بسیاری از دیگر مناطق ایران بیشتر سنی مذهب بوده اند. با این همه در اینکه شیعیان دوازده امامی در خراسان و سرزمین های اطراف بارگاه امام هشتم حضرت رضا(ع) وجود داشته اند جای تردید نیست. شاعر نامی ایران فردوسی طوسی- سراینده شاهنامه- هم عصر استادان شیخ طوسی است و شیعه بودن او نیز بر کسی پوشیده نیست.(3)
شیخ طوسی را شیخ الطلائفه و گاهی شیخ الامامیه نیز گفته اند. کنیه او ابوجعفر است که گاهی در برابر شیخ کلینی و شیخ صدوق که کنیه هردوی آنها ابوجعفر بود به او ابوجعفر ثالث گویند. این سه عالم شیعی یعنی شیخ صدوق، کلینی و طوسی هم نام و هم کنیه اند و هر سه از دانشمندان شیعه و نویسندگان کتب اربعه (کافی، تهذیب، استبصار و من لایحضر الفقیه) هستند این چهار کتاب از کتابهای معتبر شیعه و از منابع مهم فقه شیعه به شمار می آیند.
گرفته شده ازمقاله :اندیشه سیاسی،اجتماعی شیخ طوسی
نویسنده:حسین فرجامی
پی نوشت:
منابع و ماخذ
1- دوانی، علی، هزاره شیخ طوسی، ص 4-3
2- مروی، حسنعلی، مرزبانان شیعه، ص 7
3- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار،ج1، ص 69